کانون خبرنگاران نبأ/ حنانه سفرگر: بقعه فاطمه اُخری(س)، خواهر امام رضا(ع) در شهر رشت قرار دارد که برخلاف ذکر منابع اصیل که آن را بقعه «خواهر امام(س)» نامیده‌اند، نام لاله شوی نیز برآن گذاشته شده است که ویکی‌پدیا عبارت تحریف‌شده و توهین‌آمیز «لال شوی» را درباره این بقعه در منابع خود آورده است.
به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، سبط بن جوزی به هنگام شماردن خواهران تنی حضرت رضا(ع) و اولاد امام موسی کاظم(ع) از چهار دختر به نام فاطمه یاد کرده است: فاطمه کُبری(س)، فاطمه وُسطی (س)، فاطمه صُغری(س)، فاطمه اُخری(س).
علامه مجلسی نیز به پیروی از ابن جوزی در بحارالانوار از فواطم اربعه یاد کرده است؛ حضرت معصومه(س)، همان فاطمه کبری است که بارگاه ایشان در شهر قم واقع است. گفته می‌شود که بارگاه حضرت فاطمه وُسطا(س) در شهر اصفهان وجود دارد، مزار حضرت فاطمه صُغری(س) مشهور به بی‌بی هیبت در کشور آذربایجان (بادکوبه) بوده و بارگاه مبارک فاطمه اخری(ع) در شهرستان رشت و در منطقه خواهر امام در نزدیکی خیابان استاد مطهری واقع است.
تاریخ تولد فاطمه اخری(س) 179هجری و تاریخ وفات ایشان 203 هجری قمری است. علامه مجلسی به پیروی از سبط ابن جوزی در کتاب «بحار الانوار» از فواطم اربعه یاد کرده است و در مورد فاطمه اُخری می‌نویسد: «و فی رشت مزار یُـنسَب إلی فاطمة الطاهرة أخت الرّضا(علیهما السّلام)؛ و در رشت مزاری است که به فاطمه طاهر، خواهر امام رضا(ع) منسوب است».
در باور مردم گیلان، وی به همراه برادرانش سید جلال‌الدین اشرف و میر شمس‌الدین(ع) به گیلان مهاجرت کرد و در زمان حکومت سیّد در رشت، از دنیا رفته است.
اگر بخواهیم از متون تاریخی معاصر در ارتباط با بقعه متبرک حضرت فاطمه اخری(س) تحقیق کنیم، قریب به اتفاق آن‌ها نام دیگر این بقعه را لاله‌شوی نامیده‌اند، اما برخی از این هم پا را فراتر نهاده و گفته‌اند پیش از آنکه بقعه حضرت «خواهر امام» نامیده شود، «لاله شوی» خوانده می‌شد!
یکی از منابعی که عبارت لاله شوی از آن استناد شده صفحه 220 و 221 از کتاب «تاریخ گیلان و دیلمستان» تألیف سید ظهیرالدین مرعشی است که در سال 880 قمری به زبان فارسی به رشته تحریر در آمده است.
این کتاب قدیمىترین سند تاریخی گیلان است. علی‌رغم کمیاب بودن این منبع، با پیشرفت تکنولوژی می‌توان اصل این کتاب را با عضویت در کتابخانه دیجیتال پیدا کرد. جالب اینجاست که نه تنها در صفحات 220 و 221؛ بلکه در کل کتاب «تاریخ گیلان و دیلمستان» هیچ اثری از کلمه لاله شوی نخواهید یافت!
یکی دیگر از منابع اصلی عبارت «لاله شوی» که معمولا از آن کمتر یاد می‌شود کتاب «ولایات دارالمرز ایران گیلان»، نوشته رابینو دوبور گومال است. رابینو براى جمعآورى مطالب این کتاب در فاصله سالهاى 1906 و 1912 میلادى که با عنوان کنسولیارى «بریتانیا» در رشت به سر مىبرد، به تلاش پرداخته است.
اتفاقا برخلاف کتاب ظهیرالدین مرعشی، عبارت لاله شوی در این کتاب وجود داشته و رابینو که معمولا برای استناد از منابع قدیمی‌تر استفاده می‌کرده، بدون ذکر هیچ منبع موثقی این عبارت را برای اولین‌بار در وصف بقعه حضرت فاطمه اُخری(س) استفاده کرده است.
همه این تفاسیر در حالی است که در کتاب «فاطمه اخری(س)» تألیف «بحر العلوم گیلانی»، علت نامیده شدن بقعه حضرت فاطمه طاهره(س) به «خواهر امام» را مربوط به سال 894 هجری قمری دانسته و بیان می‌کند: از آنجایی که تاریخ تعمیر بقعه ایشان در سال 894 هـ.ق است و این اعداد طبق حروف ابجد، «خواهر امام» محسوب می‌آید، لذا رفته رفته تاریخ بقعه بیشتر از نام فاطمه اخری(س) شهرت پیدا کرده است.
اینک با اندکی تحقیق بهتر می‌توان معنای این متن ویکی پدیا را درک کرد که در تعریف بارگاه خواهر بزرگوار امام هشتم چنین نوشته است:
این آرامگاه در گذشته معروف به «امامزاده لال شوی» بود و ظهیرالدین مرعشی در کتاب «تاریخ گیلان و دیلمستان» که در اواخر قرن 9 هجری نوشته شده، از این بقعه با همین نام یاد کرده‌است. ظاهراً علت این نامگذاری مربوط به نحوه کشف این مزار بوده‌است.
آری امروز سایت ویکی پدیا به جای عبارت مجهول «لاله شوی» از عبارت توهین‌آمیز «لال شوی» استفاده می‌کند تا همگان یاد سخن گرانقدر امام راحل را شمع راه خود قرار دهیم. آنجا که امام خمینی(ره) در صفحه 43 از جلد 19 صحیفه گفتند: شما نباید فقط به فکر حالا باشید و بگویید آینده هرچه شد، باشد. شیاطین به تدریج کار می‌کنند. آمریکا برای پنجاه سال آینده خود نقشه دارد.
منبع: خبرگزاری قرآنی
